Początek Łodzi datuje się na około 1332 rok, kiedy to w dokumentach wspomniano o założeniu wsi Łodzia. Prawa miejskie miejscowość otrzymała w 1423 roku. Mieszkańcy zajmowali się przede wszystkim rolnictwem. Z czasem zaczął się rozwijać również handel i rzemieślnictwo, powstały bowiem zakłady szewskie i ciesielskie. Do XVI wieku w Łodzi mieszkało jedynie 700 osób.

Wpływ na osadnictwo w Łodzi miały najazdy Szwedów w pierwszej połowie XVII wieku. Wówczas część mieszkańców zdecydowała się na opuszczenie miasta, dlatego też w 1777 roku liczba mieszkańców wynosiła zaledwie 265 osób. W wyniku II rozbioru Polski, miasto znalazło się pod władzą pruską. Natomiast w 1807 roku, Łódź włączono do Księstwa Warszawskiego, a w 1815 roku do Królestwa Polskiego.

W 1820 roku Łódź została mianowana na ośrodek przemysłowy, ze szczególnym naciskiem na branżę tkacką oraz sukienniczą. W ten sposób władze miasta chciały zachęcić do osiedlania się w Łodzi. Ze względu na dogodne warunki, jak dostęp do drewna i materiałów budowlanych oraz system rzek, umożliwiający transport, Łódź szybko stała się dużym miastem przemysłowym. Nieustanny rozwój zakładów włókienniczych sprawił, że znalazło się ono w czołówce polskich miast.

Rozwój kolei, banków oraz fabryk na terenie Łodzi przyciągał nowych mieszkańców, poszukujących stabilnego miejsca do życia. „Przysłowiowa Ziemia Obiecana” stała się ważnym polskim miastem. Osiedlali się tu przede wszystkim Żydzi, a w mniejszym stopniu także Niemcy, Polacy i Rosjanie. Napływ mieszkańców pozytywnie wypłynął także na budowę kolejnych zabytków architektonicznych oraz renowację już istniejących.

Szczególna data w historii miasta to 5 grudnia 1914 rok, kiedy to w stoczonej na terenie miasta bitwie wojska rosyjskie poniosły porażkę. Rozpoczęła się wówczas czteroletnia okupacja niemiecka. Po odzyskaniu niepodległości, Łódź była drugim, co do wielkości ośrodkiem w kraju. Miasto szybko stało się punktem administracyjnym. W 1931 roku liczba mieszkańców sięgała 357 tys. osób.

Wojska niemieckie wkroczyły do Łodzi 8 września 1939 roku. Elita intelektualna, która zamieszkiwały ten region została wymordowana przez hitlerowców do grudnia (w sumie 1,5 tys. osób). Była to część operacji zwanej Intelligenzaktion, czyli “Akcji Inteligencja”, mającej na celu likwidację wszystkich polskich uczonych. Podczas reszty okupacji w Łodzi i okolicach zginęło ponad 30 tys. ludzi, w zdecydowanie większości byli to żydowscy więźniowie.

11 kwietnia 1940 roku nazwa miasta uległa zmianie na Litzmannstadt. Hitlerowcy w ten sposób chcieli upamiętnić zwycięstwo generała Karla Litzmanna z 1914 roku. Kiedy miasto weszło w skład Rzeszy, rozpoczęto kompletną germanizację ludności. Polski język był zakazany, a nazwy ulic zmieniono na niemieckojęzyczne. Na Bałutach powstało getto dla łódzkich Żydów, którzy w większości zginęli w obozie zagłady w Chełmnie nad Nerem. Z samego getta łódzkiego ocalało zaledwie 877 osób.

Do 1945 roku prawie 444 tys. Łodzian zostało wysiedlonych. Najczęściej trafiali oni do ZSRR, Rumunii, Litwy, Łotwy i Estonii. Hitlerowcy na terenie Łodzi zorganizowali system niemieckich obozów przesiedleńczych, w mieście działało Getto dla Żydów oraz dwa obozy koncentracyjne – Obóz Radogoszcz i Obóz dla dzieci polskich w przedziale wiekowym 2 – 16 lat. Aktualnie powyższe miejsca znajdują się na Szlaku pamięci ofiar hitlerowskiego ludobójstwa.

Łódź znalazła się pod okupacją wojsk Armii Czerwonej 19 stycznia 1945 roku. Miasto zostało włączone do operacji wiślańsko-odrzańskiej. W wyniku ogromnego zniszczenia Warszawy, to właśnie w Łodzi ustalono tymczasową stolicę, ponieważ centralne położenie miasta, pozwalało na sprawniejsze przemieszczanie się wojsk radzieckich.

Okres II wojny światowej sprawił, że w liczba mieszkańców drastycznie spadała, z 670 do 300 tys. Główną przyczyną tej sytuacji były morderstwa ludności (przede wszystkim żydowskiej), jakich dopuszczali się Hitlerowcy. Ponadto wielu mieszkańców Łodzi zostało wysiedlanych. Miejska gospodarka przezywała kryzys. Zniszczeniu uległa duża część łódzkich zakładów przemysłowych, który stanowiły podstawowe miejsca pracy.

W czasach PRL-u, Łódź powróciła do działalności zarówno edukacyjnej, jaki i kulturalnej. Powołano wówczas pierwsze wyższe uczelnie, otwarto także słynną Wytwórnię Filmów Fabularnych, przy ul. Łąkowej 29. Miasto zaczęło pełnić funkcje stolicy województwa łódzkiego. Prowadzono także silne działania przy odbudowanie głównych przedsiębiorstw miasta.